Από τον εγκέφαλο στον… νου…

Ο εγκέφαλος είναι το όργανο που σκέφτεται και παίρνει όλες τις αποφάσεις μας! Τις περισσότερες φορές χωρίς να (και ενδεχομένως πριν) το καταλάβουμε!!!

Τα βασικά στοιχεία του δίνονται στη φορτωμένη με πολλές πληροφορίες εικόνα (infographic):

Πηγή: http://www.katsioulis.com/rewiring-the-brain-infographic

---

Η ανάπτυξη του εγκεφάλου μας ολοκληρώνεται αργά:

—

Η ψυχολογική διάθεσή μας εξαρτάται από τη χημεία του εγκεφάλου μας! Ιδού μια οπτικοποιημένη σύνοψη των χημικών διαδικασιών που συμβαίνουν εκεί;

Πηγή: http://www.healthcentral.com/common/includes/guides/guides/depression/BrainChemistry.pdf?1352928242

…και λίγη χημεία:

Το ζητούμενο!

---

 Η φαιά ουσία

Νευρικός ιστός που αποτελείται κυρίως από κυτταρικά σώματα νευρώνων παρά από τις εμμύελες αποφυάδες τους. Ο όρος αποδίδεται γενικά στις φαιές περιοχές του κεντρικού νευρικού συστήματος, που περιλαμβάνουν τον εγκεφαλικό φλοιό, τα βασικά γάγγλια και τους πυρήνες του εγκεφάλου και τις φαιές στήλες του νωτιαίου μυελού, που σχηματίζουν μία περιοχή σχήματος «Π», η οποία περιβάλλεται από λευκή ουσία. Συμπαθητικά γάγγλια και νεύρα μπορεί, επίσης, να είναι φαιά.

(Πηγή: http://www.iatronet.gr/iatriko-lexiko/faia-oysia.html)

---

Εγκέφαλος: έσβησαν τον φόβο από το ανθρώπινο μυαλό

23/9/2012

Ταινίες φαντασίας όπως η «Αιώνια λιακάδα ενός καθαρού μυαλού», όπου οι ανεπιθύμητες αναμνήσεις σβήνονται για πάντα από την ανθρώπινη μνήμη, ίσως να μην απέχουν ακόμη πολύ από την πραγματικότητα. Ερευνητές κατόρθωσαν να διαγράψουν τα ίχνη «φρέσκων» αναμνήσεων που προκαλούν φόβο από των εγκέφαλο εθελοντών Με τη μελέτη τους, η οποία δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Science», οι επιστήμονες έδειξαν για πρώτη φορά ότι η επίδραση του φόβου μπορεί να μειωθεί σημαντικά ή και να εξαλειφθεί στους ανθρώπους, όπως και στα τρωκτικά, αν κάποιος παρέμβει την κατάλληλη στιγμή στη διαδικασία της «εγγραφής» της ανάμνησης που τον έχει προκαλέσει στον εγκέφαλο. Η ανακάλυψη ανοίγει νέους δρόμους για μια καλύτερη θεραπευτική προσέγγιση των ιδιαίτερα διαδεδομένων διαταραχών που σχετίζονται με το άγχος και το στρες.Δεν θυμόμαστε το ίδιο το γεγονός Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Ουψάλας με επικεφαλής τον Τόμας Εγκρεν γνώριζαν από προηγούμενες μελέτες ότι η ανάμνηση ενός γεγονότος που μας έχει προκαλέσει φόβο αλλάζει κάθε φορά που ανασύρεται από το μυαλό μας. Αυτό συμβαίνει γιατί οι αναμνήσεις, προκειμένου να εντυπωθούν για τα καλά στη μακροπρόθεσμη μνήμη, περνούν από μια μακρά και επαναλαμβανόμενη διαδικασία «παγίωσης» η οποία βασίζεται στη σύνθεση των πρωτεϊνών στον εγκέφαλο. Κάθε φορά που θυμόμαστε κάτι, η ανάμνηση αποσταθεροποιείται για λίγο και ύστερα παγιώνεται ξανά, υπό νέες συνθήκες, σε μια νέα διαδικασία παγίωσης. «Με άλλα λόγια μπορούμε να πούμε ότι δεν θυμόμαστε αυτό που αρχικά συνέβη αλλά μάλλον αυτό που θυμηθήκαμε την τελευταία φορά που σκεφτήκαμε το τι είχε συμβεί» εξηγούν οι ερευνητές στο σχετικό άρθρο τους. Προηγούενες μελέτες είχαν δείξει ότι στα τρωκτικά μια συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου, η αμυγδαλή, είναι καθοριστική για την αποθήκευση των μακροπρόθεσμων αναμνήσεων. Με βάση αυτά τα δεδομένα οι ερευνητές θέλησαν να μελετήσουν τη διαδικασία παγίωσης των αναμνήσεων του φόβου στον εγκέφαλο ανθρώπων και να δουν αν θα μπορούσαν να παρέμβουν σε αυτήν. Βλέποντας τον φόβο να σχηματίζεται Το πρώτο εύρημα από τις μαγνητικές τομογραφίες ήταν ότι η διαδικασία συντελείται στους ανθρώπους με τον ίδιο τρόπο όπως στα τρωκτικά: αφού η ανάμνηση ενός γεγονότος που μας φόβισε σχηματιστεί για πρώτη φορά, η διαδοχική ανάσυρση και παγίωσή της αφήνει ένα ίχνος, μια συγκεκριμένη «υπογραφή» στην αμυγδαλή. Η ανάμνηση, όπως αναφέρεται στη μελέτη, μπορεί άμεσα να χαρακτηριστεί ως «τρομακτική» από το γεγονός ότι η «υπογραφή» της συνδέεται στενά με τα δίκτυα του φόβου στον εγκέφαλο. Στη συνέχεια οι ειδικοί εξέτασαν αν παρεμβαίνοντας στη διαδικασία παγίωσης της «φρέσκιας» τρομακτικής ανάμνησης θα μπορούσαν να αλλάξουν την εξέλιξή της – κάτι το οποίο έχει ήδη επιτευχθεί σε ποντικούς αλλά όχι ως τώρα σε ανθρώπους. Με την ίδια μεθοδολογία που ακολουθείται στα πειραματόζωα, ο φόβος προκλήθηκε στους εθελοντές με την προβολή μιας ουδέτερης εικόνας η οποία ακολουθείτο από ένα ηλεκτροσόκ (κάτι τέτοιο, αν επαναληφθεί αρκετές φορές, έχει ως αποτέλεσμα η θέα και μόνο της εικόνας να προκαλεί φόβο ακόμη και όταν δεν ακολουθείται από ηλεκτροσόκ). Σβήσιμο μέσω παρεμβολών Για να παρέμβουν στη διαδικασία παγίωσης, οι ερευνητές χώρισαν τους εθελοντές σε δυο ομάδες και πρόβαλαν στη μια εξ αυτών αμέσως και πολλές φορές ανά χρονικά διαστήματα την εικόνα χωρίς το ηλεκτροσόκ ώστε να την αποσυνδέσουν από το οδυνηρό επακόλουθό της. Στην άλλη ομάδα εθελοντών η παγίωση της ανάμνησης αφέθηκε να ακολουθήσει τον κανονικό της δρόμο – χωρίς δηλαδή την προβολή της εικόνας. Στο τέλος του πειράματος οι ειδικοί διαπίστωσαν τεράστια διαφορά στους εθελοντές στους οποίους είχε γίνει η παρεμβολή: όχι μόνο είχαν ξεπεράσει τον φόβο τους αλλά επί πλέον, όπως έδειξαν οι λειτουργικές μαγνητικές τομογραφίες, το ίχνος της ανάμνησης είχε σβηστεί από την αμυγδαλή στον εγκέφαλό τους. «Τα αποτελέσματα αυτά μπορεί να σηματοδοτήσουν μια σημαντική εξέλιξη στις έρευνες για τη μνήμη και τον φόβο» τόνισε ο κ. Εγκρεν. «Στο μέλλον ίσως οδηγήσουν σε βελτιωμένες μεθόδους θεραπείας για εκατομμύρια ανθρώπους που αντιμετωπίζουν προβλήματα άγχους όπως οι φοβίες, το μετα-τραυματικό στρες και οι κρίσεις πανικού». ΠΗΓΗ: tovima.gr

 

Θύμα εγκεφαλικής βλάβης περιπλέκει το μυστήριο της συνείδησης!

Εγώ, ο Ρότζερ

Η συνείδηση δεν φαίνεται να εδράζεται σε κάποια συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου…

Ουάσινγκτον

Το ερώτημα του πού ακριβώς «κατοικούν» το μυαλό και η συνείδησή μας απασχολεί επιστήμονες και φιλοσόφους εδώ και αιώνες. Τα τελευταία χρόνια, με τη βοήθεια των νέων τεχνικών, οι ειδικοί έχουν αρχίσει να συσχετίζουν διάφορες περιοχές του εγκεφάλου με συγκεκριμένες λειτουργίες εντοπίζοντας κατά κάποιο τρόπο πού βρίσκονται τα βασικά κέντρα για τις σημαντικότερες από αυτές.Τώρα όμως η μελέτη ενός άνδρα ο οποίος εξακολουθεί να έχει φυσιολογική συνείδηση του εαυτού του παρά το γεγονός ότι οι τρεις βασικές περιοχές που θεωρούνται απαραίτητες για κάτι τέτοιο έχουν καταστραφεί ολοκληρωτικά έρχεται να ανατρέψει τα δεδομένα αποδεικνύοντας ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι τελικά ακόμη πιο σύνθετος από ό,τι νομίζαμε.

Ρότζερ: φυσιολογικός χωρίς… μυαλό!

Ο Ρότζερ –ή «ασθενής Ρ. όπως περιγράφεται στη μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση PLoS– είναι ένας άνδρας 57 ετών, ο οποίος το 1980 έχασε μεγάλο μέρος του εγκεφαλικού ιστού του εξ αιτίας σοβαρής ιογενούς εγκεφαλίτιδας. Ο ιός του έρπητα από τον οποίο είχε προσβληθεί κατέστρεψε σχεδόν ολοσχερώς τις τρεις περιοχές που θεωρείται ότι σχετίζονται με τη συνείδηση του εαυτού μας –τον νησαίο φλοιό, τον πρόσθιο φλοιό του προσαγωγίου και τον έσω προμετωπιαίο φλοιό.

Μια τέτοια καταστροφή, σύμφωνα με τις κρατούσες θεωρίες, θα έπρεπε να έχει καταστήσει τον ασθενή «μη λειτουργικό». Αυτό όμως δεν συνέβη.

«Οι περισσότεροι άνθρωποι που συναντούν τον Ρότζερ δεν καταλαβαίνουν ότι έχει κάποιο πρόβλημα»

ανέφερε στο σχετικό δελτίο Τύπου ο Ντέιβιντ Ράντροφ, καθηγητής του Πανεπιστημίου της Αϊόβα και επικεφαλής της μελέτης.

«Βλέπουν έναν φυσιολογικό μεσήλικα ο οποίος περπατάει, μιλάει, ακούει και ενεργεί με τρόπο που δεν διαφέρει από τον μέσο όρο. Σύμφωνα με τις ως τώρα έρευνες ο άνθρωπος θα έπρεπε να είναι ένα ζόμπι. Δείξαμε όμως ότι σε καμία περίπτωση δεν είναι κάτι τέτοιο».Σε προηγούμενη μελέτη του ο καθηγητής είχε διαπιστώσει ότι εκτός από την πλήρη απώλεια της «αυτοβιογραφικής» μνήμης, οι υπόλοιπες νοητικές λειτουργίες του ασθενούς ήταν φυσιολογικές.

«Ο Ρότζερ έχει φυσιολογικό δείκτη ευφυΐας, μέτριες ή και άνω του μετρίου ικανότητες προσοχής, λειτουργικής μνήμης και εκτελεστικών λειτουργιών, καθώς και πολύ καλή ικανότητα ομιλίας και λόγου»

είχε γράψει σε άρθρο το 2010.

«Στην πραγματικότητα τα μόνα εμφανή ελαττώματα που φαίνεται να παρουσιάζει είναι μια ολική αμνησία καθώς και σοβαρή ανοσμία και αγευσία».Αναζητώντας τη συνείδηση

Όλα τα παραπάνω έκαναν τον κ. Ράντροφ να αμφιβάλλει για το κατά πόσον τα γενικώς αποδεκτά συμπεράσματα της πρόσφατης νευροεπιστήμης είναι απολύτως σωστά. Για τον λόγο αυτό αποφάσισε να εξετάσει ενδελεχώς την ικανότητα αυτοσυνείδησης του Ρότζερ. Αρχικά ο ίδιος και οι συνεργάτες του διαπίστωσαν την έκταση των βλαβών στις εμπλεκόμενες περιοχές. Όπως είδαν η νησίδα είχε καταστραφεί κατά 90% και ο φλοιός του προσαγωγίου κατά 99% ενώ ο εγκεφαλικός ιστός που απέμενε στα «καίρια» σημεία παρουσίαζε ανωμαλίες και ήταν αποσυνδεδεμένος από τον υπόλοιπο εγκέφαλο.

Στη συνέχεια οι ερευνητές υπέβαλαν τον Ρότζερ σε μια σειρά από βασικά τεστ, όπως το να αναγνωρίζει τον εαυτό του στον καθρέφτη ή σε φωτογραφίες, και μέτρησαν την αντίδρασή του στο γαργάλημα (όσο και αν φαίνεται αστείο, αυτό αποτελεί ένα μέτρο εξέτασης της αντίληψης του εαυτού μας). Οι επιδόσεις του σε όλα ήταν πλήρως ικανοποιητικές ενώ οι επιστήμονες παρατήρησαν επίσης ότι είχε την ικανότητα να αντεπεξέρχεται σε σύνθετες κοινωνικές καταστάσεις καθώς και εμφανή αίσθηση του χιούμορ – ιδιότητες οι οποίες δείχνουν ότι είναι σε θέση να αντιληφθεί και να αντιπαραβάλλει τη σκέψη και τα συναισθήματα των άλλων με τα δικά του.

Το γεγονός ότι η αυτοσυνείδηση του Ρότζερ εμφανίστηκε να παραμένει ανέπαφη παρά την καταστροφή των θεωρούμενων απαραίτητων για αυτή την ικανότητα περιοχών υποδηλώνει, σύμφωνα με τον κ. Ράντροφ, ότι η συνείδηση δεν θα πρέπει να αναζητείται σε συγκεκριμένα κέντρα.

«Όπως φαίνεται η αυτοσυνείδηση προκύπτει από πολύ πιο διάχυτες αλληλεπιδράσεις ανάμεσα σε δίκτυα διαφόρων περιοχών του εγκεφάλου»

ανέφερε προσθέτοντας ότι οι γνώσεις μας έχουν πολλά κενά και ότι υπάρχουν ακόμη θεμελιώδεις μηχανισμοί τους οποίους αγνοούμε.«Σε όλους μας αρέσουν οι απλές απαντήσεις σε σύνθετα ερωτήματα, γι’ αυτό και τείνουμε να υπεραπλουστεύουμε τις αντιλήψεις μας σχετικά με τον εγκέφαλο και το μυαλό»

τόνισε ο ερευνητής.Πηγή: Βήμα Science, Newsroom ΔΟΛ

ΣΧΕΤΙΚΑ:

Philippi C., Feinstein J.S., Khalsa S.S., Damasio A., Tranel D., Landini G., Williford K.5, Rudrauf D. Preserved self-awareness following extensive bilateral brain damage to the insula, anterior cingulate, and medial prefrontal cortices. PLOS ONE. Aug 22.

Brain Damaged ‘Patient R’ Challenges Theories of Self Awareness

Inside the Brain: A Journey Through Time. Jeanna Bryner, LiveScience Managing Editor.

Does Self-Awareness Require a Complex Brain?

 

 

Καταγραφέας σκέψης, iBrain: το μέλλον είναι εδώ!!!

Ο διάσημος αστροφυσικός Στίβεν Χόκινγκ δοκιμάζει μια επαναστατική συσκευή η οποία ίσως του επιτρέψει να ξαναμιλήσει.

Το iBrain σύμφωνα με τους δημιουργούς του μπορεί να διαβάζει τις σκέψεις να τις μεταφράζει – δηλαδή να τις μετατρέπει σε λέξεις – και να τις εκφωνεί μέσα από ηχεία. Ο Χόκινγκ πάσχει από τη νόσο Λου Γκέριγκ και εδώ και πολλά χρόνια βρίσκεται καθηλωμένος σε αναπηρικό αμαξίδιο αδυνατώντας μεταξύ άλλων να μιλήσει.

Το iBrain είναι μια μικρή συσκευή (έχει μέγεθος ανάλογο με αυτό δύο νομισμάτων) η οποία είναι ενσωματωμένη σε μια ελαστική κορδέλα που τοποθετείται στο κεφάλι του ασθενή. Η συσκευή, η οποία έχει αναπτυχθεί από ομάδα ειδικών της αμερικανικής εταιρείας NeuroVigil σε συνεργασία με ερευνητές του Πανεπιστημίου Stanford, αρχικά δημιουργήθηκε για να παρακολουθεί άτομα κατά τη διάρκεια του ύπνου και να διαπιστώνει προβλήματα που σχετίζονται με τον ύπνο όπως η υπνική άπνοια.

Στην πορεία όμως οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το iBrain μπορεί να διαβάζει τα εγκεφαλικά κύματα που παράγει κάποιος όταν σκέφτεται και θεώρησαν ότι, με την κατάλληλη επεξεργασία τους από σχετικό λογισμικό, θα μπορούσε να τα μετατρέπει σε λέξεις. Έτσι άρχισαν να κάνουν μελέτες σχετικά και με αυτή την εφαρμογή.

Η συσκευή βασίζεται στη λεγόμενη διεπαφή εγκεφάλου-υπολογιστή (Brain Computer Interface). Η διεπαφή εγκεφάλου-υπολογιστή αναφέρεται σε μια σειρά από τεχνολογίες που ως απώτερο σκοπό έχουν την επίτευξη αλληλεπίδρασης και επικοινωνίας μεταξύ του ανθρώπινου νευρικού συστήματος και ενός υπολογιστή.

Με τη μέθοδο αυτή πειραματίζονται ερευνητές που προσπαθούν να αναπτύξουν τεχνολογίες χρήσης ενός υπολογιστή από άτομα με κινητικά ή άλλα προβλήματα υγείας όπως, παραδείγματος χάριν, άτομα με προβλήματα όρασης. Επίσης εφαρμόζεται για την αποτελεσματικότερη χρήση τεχνητών μελών από αναπήρους ενώ θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και για την ανάπτυξη τεχνολογίας που θα επιτρέπει σε ένα στρατιώτη να ελέγχει με τη σκέψη οπλικά συστήματα ή ακόμη και ένα ρομποτικό σκάφος.

Όσον αφορά ειδικότερα το iBrain, η συσκευή μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για τη διάγνωση των διαταραχών του ύπνου, της κατάθλιψης και του αυτισμού ενώ ελβετική εταιρεία συνεργάζεται με την NeuroVigil για την ανάπτυξη λογισμικού που θα της επιτρέψει να παρακολουθεί πώς τα φάρμακα λειτουργούν στον εγκέφαλο.

Όταν ο Στίβεν Χόκινγκ έμαθε για το iBrain δέχθηκε να το δοκιμάσει. Οι ερευνητές τον επισκέφθηκαν στο σπίτι του στην Αγγλία, τοποθέτησαν τη συσκευή στο κεφάλι του και του ζήτησαν να συγκεντρωθεί και να σκέφτεται έντονα και επαναλαμβανόμενα ότι εκτελεί κάποιες απλές κινήσεις, όπως ότι σφίγγει σε γροθιά το χέρι του.

Η συσκευή κατέγραψε τα εγκεφαλικά κύματα που παρήγαγε ο εγκέφαλος του επιστήμονα κατά τη διάρκεια του πειράματος. Ένας αλγόριθμος που οι ερευνητές ονομάζουν Spears επεξεργάστηκε τα δεδομένα της συσκευής. Σύμφωνα με τους ερευνητές ο αλγόριθμος κατάφερε να «μεταφράσει» τις κινήσεις του Χόκινγκ.

«Με αρκετή ακόμη δουλειά και προσπάθεια πιστεύω ότι μπορώ να αναπτύξω λογισμικό που θα μετατρέπει τα εγκεφαλικά κύματα σε σκέψεις και στη συνέχεια να μετατρέπει τις σκέψεις σε γράμματα, λέξεις και προτάσεις. Τελικά ίσως καταστεί εφικτό να γίνεται μια κανονική συνομιλία χρησιμοποιώντας το iBrain» υποστηρίζει ο καθηγητής Φίλιπ Λόου, στέλεχος της NeuroVigil και επικεφαλής των ερευνητών που αναπτύσσουν τη συσκευή.